donderdag 7 juni 2012

Naar aanleiding van de opdracht: 'Toen geld nog niet bestond' (nr. 152) het volgende verhaal:


Van ruilen komt welvaart

Het is een warme, benauwde zomerse dag in juni in het jaar 2012 (vr. Chr.)
Nielle kijkt even op van haar werk op het land en veegt het zweet van haar voorhoofd met een smoezelige punt van de grof geweven stof van de doek om haar hoofd. Ze staat, met een hand boven haar ogen beschermend tegen de zon, te kijken naar de schepen die op de Rijn varen. Ze hoort het klapperen van de zeilen in de wind niet, daarvoor is het net te ver weg. Maar het is wel een mooi gezicht, vooral omdat die schepen heel belangrijk voor hen zijn.
Ze voelt even een warm gelukkig gevoel door zich heen trekken.

Jahon en Nielle hebben zich na hun huwelijksceremonie ergens aan de rand van een dorp in de Veluwe aan de Rijn gevestigd. Daar leven ze van de opbrengst van hun kleinschalige boerenbedrijfje. Vlees, graan en groente worden onderling geruild met de boeren om hen heen. Dat is geen vetpot, maar ze redden het zo met z'n tweetjes. Vooral ook omdat Jahon naast het boerenwerk ook een handige handelaar blijkt te zijn.

Uit de klei van de rivier maken zij aardewerk. De mooi gevormde grote potten worden door Nielle van een fraaie kerfspatelversiering voorzien. Klokbekers noemt men die. Jahon verruilt het aardewerk weer voor andere handige zaken, zoals kleding, stoffen, zout, en vuursteen om werktuigen van te maken.
Dankzij de rivieren de Rijn en de IJssel kan hier goed handel gedreven worden.
Er kunnen schepen gevuld worden en die drijven op hun beurt weer handel langs de kusten van de Noordzee. Ook de oversteek naar Engeland brengt nieuwe handelswaar en handelaren met zich mee terug. Dus Jahon en Nielle zitten op een voor hen gunstige plek. Er komt op de Veluwe een beetje meer welvaart. Het is de tijd waarin de steentijd eindigt in de bronstijd, doordat de schepen voor hun koopwaar ook wat koper en goud hebben kunnen bemachtigen.

Maar het gevaar ligt altijd op de loer. Nielle en Jahon letten altijd goed op hun omgeving. Altijd is er een kans dat binnenvallende stammen hun nederzetting overvallen en het dorp plunderen. De grootschalige ontbossingen voor de landbouw, door de boeren die voorheen jager of visser waren, heeft de bodem uitgeput. Jahon en Nielle hebben het geluk dat ze naast het boeren ook handelaar zijn geworden. Maar de boeren die echt van de opbrengst van de grond moeten leven, trekken weer weg omdat er grote heidevelden ontstaan. En weer jager worden lukt niet omdat al het wild al is gevlucht of uitgeroeid door de mens.

Leven en overleven is het belangrijkst in dit leven. Altijd de zorg om voldoende eten te hebben, altijd de angst dat je wordt overvallen, uitgemoord, verkracht of ontvoerd door andere stammen. Door het geluk dat Jahon en Nielle op zo'n gunstige handelsplek wonen, kunnen zij ruilhandel verichten met de rondtrekkende bronssmeden. Met een beetje geluk kunnen zij zich met hun toekomstige kinderen blijvend vestigen in deze nederzetting en later een groter, ruimer huis bouwen. Het leven gaat snel, de meesten worden niet ouder dan 30 of 40 jaar.
Het hebben van welvaart is de grootste drijfveer van de mens. Dat maakt dat we steeds verder ontwikkelen, van rechtop lopende aapmens tot wat de huidige mens nu is. Bezittingen en status zijn belangrijke zaken geworden, niet alleen maar voedsel en voortplanting. Dat geeft aanzien en macht en kracht om te overleven. Hoe beter de (ruil) handel, hoe groter de kans om te overleven. Met het beetje geluk aan hun kant, zien Jahon en Nielle de toekomst zonnig in. Het is hard werken, maar ze voelen dat ze het gaan redden. Het zal niet lang meer duren voordat er leven is in de schoot van Nielle en dan hebben ze er wel weer een zorg bij, maar als het een gezond en sterk kind blijkt te zijn, is er ook veel geluk. Kinderen betekenen ook een paar extra handen bij het zware werk en als ze oud zijn geworden, weten ze dat de kinderen weer voor hen zullen zorgen.

En zo gaat het al eeuwen door, zolang de mensheid zal bestaan.

( informatiebron: 2000 jaar geschiedenis van de Lage Landen van Jaap ter Haar.)

Nellie van Bekkum

Geen opmerkingen:

Een reactie posten